Sınav Tercih

Sınav Tercihleri

Sınav Tercihleri, Tercih Sonuclari

► Meslek seçimi sürecinde, bizi yakından tanıyan, yönlendirmesine ve fikirlerine ihtiyaç duyduğumuz anne babamızdan,

► Verdikleri derslerle bizi geleceğe hazırlayan, yeteneklerimiz ve ilgilerimiz konusunda gözlemlerini bizimle paylaşan öğretmenlerimizden,

► Uyguladığı testler, etkinlikler, yaptığı gözlem ve görüşmelerle bizi tanıyan, kendimizi tanımamıza yardımcı olan, başarılarımız, ilgilerimiz, yetenek ve değerlerimiz, aldığımız ödüller, katıldığımız sosyal etkinlikler ve seçtiğimiz derslerle yönelebileceğimiz meslekler konusunda bizlere fikir veren üst eğitim kurumları ve meslekler hakkında bilgi veren okulumuz rehberlik servisinde görevli psikolojik danışmanlardan,

► Çevremizde farklı meslekleri olan ve bize kendi meslekleriyle ilgili bilgi veren tanıdıklarımızdan,

İnsanlar yaşamlarının her aşamasında kendileriyle ilgili pek çok karar verir. Kararların isabetli olabilmesi için bireyin, çevre koşullarıyla ve kendisiyle ilgili doğru ve ayrıntılı bilgiye sahip olması gerekir.

53 alana ait tanıtım modülünü indirmek için tıklayınız

Bireyler, özellikle gelişme döneminde kendilerine “Ben kimim, ne olmak istiyorum,
nasıl davranmalıyım, hayat tarzım nasıl olmalıdır?” şeklinde sorular yöneltir ve bu sorulara cevap ararlar. Bu tür sorulara verilen cevaplar doğrultusunda bireylerin geleceklerişekillenir.

Meslek, kişinin sadece kendisinin değil, başkalarının da yararlanacağı ve karşılığında kazanç elde edeceği bir faaliyettir. Bu hizmet ve üretim faaliyetleri için mesleki eğitim gereklidir.

İsabetli meslek tercihi nasıl yapılır? Hayatta bizi uzun süreli ve derinden etkileyen iki önemli seçim var. Bunlardan biri eş, diğeri ise meslek seçimi. 25’inde meslek hayatına başlayan bir genç, 65 yaşında emekli olacağı düşünüldüğünde 40 yıl mesleğini icra edecek. Yani 40 yılx12 ayx20 günx8 saat = 76.800 saat o meslekte zaman geçirecek. Bu rakamların büyüklüğü, bu tercihin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.

Meslek Seçimini Nasıl Yapmalıyım? Tıkla İzle

Her insanın özellikleri, yapabildikleri, hoşlandıkları ve öncelikleri birbirinden farklıdır.

Ergenlik yıllarından yetişkinliğe kadar kim olduğumuzu anlamaya ve tanımaya çalışırız. Bu süreçte kendimizi keşfedebilir, ilgilerimizin, yeteneklerimizin, sahip olduğumuz değerlerin, becerilerimizin, ihtiyaç ve beklentilerimizin, potansiyelimizin farkına varabiliriz.

Bizi biz yapan özelliklerimizi keşfetmek için çaba harcamalıyız.

Meslek seçiminde özellikle, ilgi, yetenek ve değerlerimizin belirleyici rolü vardır. İlgilerimize uygun, yetenekli olduğumuz alanlarda, değerlerimizle örtüşen mesleklerde daha başarılı, verimli ve mutlu olabiliriz.

Unutmayalım ki,

İlgilerimiz, değerlerimiz ve yeteneklerimiz yıllar içinde gelişebilir, değişebilir ve farklılaşabilir.

Son yıllarda ailelerin, çocuk ve gençlerin eğitim sürecine katılımı gittikçe önem kazanmaya başlamıştır. Bu süreçte çocuk ve gençlerin mesleki gelişimleri de yer almaktadır.

Ailelerin rolü mesleki gelişim sürecinde ve bir mesleğe yönelmede neden önemlidir?

Çünkü anne ve babalar:

► Gözlemleri ve görüşleri ile çocuk ve gençlerin bir mesleğe yönelmelerinde ve bir mesleği seçmelerinde kolaylaştırıcı ve destekleyicidir.
► Meslek seçiminde önemli olan karar verme, amaç belirleme, plan yapma vb. konularda çocuk ve gençlere destek olurlar.
► Çocuk ve gençlerin mesleklere, eğitim-iş hayatı ve çalışmaya ilişkin olumlu ya da olumsuz tutum geliştirmelerine yol açarlar.
► Aile içinde verdikleri mesajlarla çocuk ve gençlerin meslekleri keşfetme ve tanımalarına yardımcı olurlar.

Anne babalar, çocukları için her şeyin en iyisini isterler. En çok da mutlu vebaşarılı olmalarını. Çocukluk ve ergenlik yılları, bireylerin kendilerini keşfettikleri, bunu yaparken anne ve babalarının rehberliğine en fazla ihtiyaç duydukları dönemlerdir. Bu dönemde iyi bir rehberlik edebilmeleri için anababaların çocuklarını iyi tanımaları gerekir.

Anne- babaların çocuklarını daha iyi tanımaları için aşağıdaki sorulara verdikleri cevapları gözden geçirmeleri uygun olur:

Çocukla birlikte zaman geçirmek ne demektir?
Yaşantı zenginliği ne demektir?
Çocuğunuz spor yapmayı mı seviyor maketler yapmayı mı?
Çocuğunuz okul yaşamı hakkında ne biliyorsunuz?
Öğretmenleri ile en son ne zaman görüştünüz?
Sizin istediğiniz gelecek çocuğunuzun istediği gelecek mi?
Çocuğunuzu tanımaya ne zaman başlayacaksınız?

Çocuğunuzla birlikte geçirdiğiniz zaman; onun ihtiyaçlarına, isteklerine cevap verecek şekilde olmalıdır.

Bir odanın içinde birlikte olup saatlerce oturup televizyon izlemek zamanı etkili paylaşmak anlamına gelmemektedir. Çocuklar yetişkinlerin kendi dünyalarına aktif olarak katılıp zaman geçirmelerine, kendi dünyalarındaki heyecanlarını, duygularını paylaşmalarına ihtiyaç duyarlar. Çocuğunuzla geçirilen zamanın böyle bir paylaşım içinde, birlikte sohbet edebileceğiniz, oyunlar oynayabileceğiniz ya da üzerinde konuşabileceğiniz etkinlikler yaparak değerlendirmeniz kaliteli zaman geçirmeniz açısından önemlidir. Çocukla geçirilecek zamanın içeriğinde hem çocuğunuzun bir takım becerilerin geliştirilmesine hem de sevdiği aktivitelere yer verilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Çocuğunuzun serbest zamanlarında neler yapmaktan, nerelere gitmekten ve kimlerle vakit geçirmekten hoşlandığını gözleyin.

Onu serbest zaman etkinliklerine yönlendirirken bu etkinliklerin hem yaşına, uygun olmasına hem de bir takım becerilerini geliştirmesine yardımcı olmasına dikkat edin. Yaşına ve özelliklerine uygun olarak neleri yapıp neleri yapamayacağı konusunda bilgi edinin. İstemediği ya da yapamadığı etkinlikler için zorlamayın. Sevdiği ve başarılı olduğu serbest zaman etkinliklerinin kendisini tanımasına ve yaşamının diğer alanlarında da (okul başarısı ve arkadaşlık ilişkileri) başarılı olmasına yardımcı olacağını unutmayın.

Çocuklar günlerinin büyük bir bölümünü eğitim kurumlarında geçirmektedirler. Anne baba olarak sizler de çocuğunuzun hayatının bu bölümü hakkında bilgi sahibi olmalısınız. Okuldaki ders başarısı, öğretmenleri ve arkadaşları ile ilişkileri, hoşlandığı ve hoşlanmadığı dersler, katıldığı sosyal etkinlikler hakkında bilgi edinin. Bu bilgileri hem çocuğunuzdan hem de öğretmenlerinden almaya çalışın. Böylece çocuğunuzun kişilik özellikleri, ilgileri, yetenekleri, akademik başarısı ve sosyal özelikleri hakkında farklı kaynaklardan bilgi almış olursunuz.

Bu amaçla okul yaşamı hakkında çocuğunuza sorular sorup, gelişimini takip etmeli, veli toplantılarına katılmalı, okul ile iletişim içinde bulunmalısınız. Sizin öğretmenlerle kurduğunuz güçlü iletişim çocuğunuzun okul başarısının, sosyal uyumunun ve öğrenmeye ilişkin motivasyonunun artmasına yardımcı olacaktır.

Öğretmenlerin çocuk ve gençlerin okula uyumunda, akademik başarılarında, öğrenmeye karşı olumlu bir tutum geliştirmelerinde çok önemli bir rolleri vardır. Öğretmenler aynı zamanda çocuk ve gençle neredeyse ailesi kadar çok zaman geçiren, onu farklı yönleri ile tanıyan, kişilik gelişiminde rolü olan ve model alınan bireylerdir. Bu nedenle öğrenci- öğretmen ve aile iletişimi çok önemlidir.

Ana babalar bazen “çocuklarının iyiliği ve mutluluğu için” kendi hayallerini çocuklarının gerçekleştirmesini isteyebilirler. Sık sık duyduğumuz “ben …. olamadım, çocuğum olsun” düşüncesi bu düşünceleri paylaşmayan ya da yeterli potansiyeli olmayan bir çocuk için mutsuzluk kaynağı olabilir. Bu nedenle çocuklarınızın geleceğe ilişkin planlarını dikkate alın, yapamayacakları ve hiç ilgilenmedikleri konularda onları zorlamayın. Örneğin; matematik ve fen derslerinde başarılı olamayan bir çocuğun mühendis veya doktor olması konusunda zorlanmaması gerektiği gibi.

Mesleki gelişim çocukluk yıllarından başlayan ve yaşam boyu süren bir yolculuktur. Bu süreçte anababaların çocuklarına yol göstermeleri ve kararlarında destek olmaları çok önemlidir.

Anababalar, çocuklarının mesleki gelişimlerindeki rollerini çoğu zaman fark etmezler. Kendilerini dinlemeyeceklerini, düşüncelerini kabul etmeyeceklerini sanırlar. Oysa yapılan pek çok araştırma, çocukların ve gençlerin mesleki gelişimlerinde en fazla etkilendikleri kişilerin anababaları olduğunu göstermektedir.


Çocuğumun mesleki gelişim sürecine nasıl destek olabilirim?

► bilinçli olmaları,
► çocuklarının ihtiyaçlarını,
► ilgi duydukları alanları,
► yeteneklerini bilmeleri
► ilk ve ortaöğretim yıllarında ilgi ve değerlerin sıklıkla değişebileceğini anlamaları gerekir.

Vergi beyanlarına göre kişi başı geliri en yüksek kişiler faktoring işi yapanlar oldu. İlginç olan dinamit üreten şirketler ile bomba, füze üreticilerinin en çok kazanan ve vergi ödeyenler arasında yer alması.

Gelir İdaresi Başkanlığı'nın sektörler bazında ayrıntılı olarak açıkladığı yeni istatistiklere göre Türkiye'de en çok kazananlar arasında bomba, füze, dinamit ve havai fişek üreticileri de yer alıyor. Başkanlığın 2015 vergi beyannamelerinden derleyerek yaptığı çalışmaya göre Türkiye'de en çok faktoring işi yapan kişiler ile borsa aracı kurumu olanların kişi başı gelirleri dolayısıyla vergileri yüksek oldu. Faktoring hizmeti yapan kişilerin yıllık geliri 1 milyon 605 bin lirayı buldu.

Bu kısımda, mesleki gelişim konusunda anne-babalara yönelik hazırlanmış kaynaklara yer verilmektedir.

ANNE-BABALAR İÇİN ÖNERİLEN KAYNAKLAR

► Füsun AKKÖK - İlköğretimde Sosyal Becerilerin Geliştirilmesi Ana - Baba El Kitabı - Özgür Yayınları
► Füsun AKKÖK - Bayan Perşembeler - Özgür Yayınları
► Şule YAZGAN, Yankı YAZGAN- Çocuğunuz Sizden Ne Bekliyor- Kapital Medya A.Ş.
► Yankı YAZGAN - Düşe Kalka Büyümek- Doğan Kitapçılık
► Yankı YAZGAN- Hiperaktif Çocuk Okulda -Evrim Yayınevi
► Elisa MEDHUS- Kahraman çocuklar yetiştirmek- Optimist yayıncılık
► Elisa MEDHUS Kendi başına düşünen çocuklar yetiştirmek- Optimist yayıncılık
► Haluk YAVUZER- Çocuk Eğitimi El Kitabı – Remzi kitabevi
►Haluk YAVUZER -Çocuğu tanımak ve anlamak- Remzi kitabevi
► Sabiha PAKTUNA KESKİN -Anne iş’te çalışan anne ve çocuğu- Boyut yayınları

Bireyin hayatında yeri olan “herkes-her şey (kişiler/şeyler)” mesleki gelişimine katkı sağlar.

Anne-babalar, öğretmenler, arkadaşlar, basın yayından tanıdığı ünlüler, evde beslenilen hayvanlar, sokakta oynanan oyunlar, görsel ve yazılı basın, teknolojik araçlar, evde kullanılan her türlü malzeme vs. dolayısı ile bireyin hayatındaki kişiler/şeylerin sayısı arttıkça kendisini tanımaya/keşfetmeye yönelik araştırması da artacaktır.